|
|
|
|
|
Những Ngọn Nến Đời
Toại Khanh
Sáng Chủ Nhật. Một người quen gọi phone hỏi tôi sáng nay có viết thêm bài mới bỏ lên mạng. Họ hỏi bằng cái giọng của bà chủ hỏi người làm. Như tôi ăn lương tháng của ai đó để viết bài. Tôi chợt nghe chạnh ḷng, một cảm giác tưởng đă mất tiêu từ mấy năm dài vô sở trụ và đặt hết nhân gian ngoài bậc thềm rêu. Vậy mà… Th́ ra thiên hạ nghĩ viết lách là chơi tṛ xếp h́nh, xếp chữ. Ra chợ mua một đống h́nh hay mẫu chữ cắt sẵn rồi về cắm đầu ráp lại theo một hướng dẫn sẵn. Đời con tằm cũng bạc đến thế là cùng. Tôi bước vào nhà tắm và rồi một mẩu nến vụn ở đó đă đập vào mắt tôi như một chia sẻ. Tôi vừa nhớ đến hai câu thơ của ông Lư Thương Ẩn. Xuân tàm đáo tử ti phương tận, lạp cự thành khôi lệ thủy can. Lư do tồn tại của con tằm là nhả tơ, khi không nhả tơ được nữa th́ tằm cũng chết. Lư do tồn tại của ngọn nến là cháy sáng, là tự hủy ḿnh để soi rọi nhân gian. Hành tŕnh hiu hắt đó chỉ chấm dứt khi nến đă tàn. Đời người suy cho cùng cũng là một hành tŕnh tự hủy để tồn tại: Đốt cháy tuổi thơ để trưởng thành, đốt cháy tuổi trẻ để thành nhân và chuyên môn một chút th́ mỗi phút giây đốt cháy năng luợng trong từng tế bào để t́m về cơi chết. Trong giáo lư Duyên Khởi, cái khổ trước sản sinh và nuôi dưỡng cái khổ sau. Trong đời sống thường nhật, người ta đă phải tiêu thụ, thiêu hủy cái này để tạo dựng cái khác. Lịch sử văn minh nhân loại là những trận lửa và những cuộc hồi sinh tiếp nối nhau. Và từ nền tảng đó, vô thường là một quy luật tồn tại của vạn hữu. Phật giáo nói ra sự thật đó không phải để nhân gian thêm buồn, mà ngược lại, để người ta sống thanh thản, nhẹ nhàng, tự do hơn. V́ tự do chính là nh́n thấy sự thật. Chưa thấy được sự thật th́ sống trong ảo giác, mà ảo giác lại là lối về của nước mắt. Thấy ra sự thật, người ta trưởng thành và không c̣n cái sợ hăi của trẻ con khi bị đứt tay hay bỏng lửa. Vậy th́ đời sống mỗi người rơ ràng là những ngọn nến. Lúc mê th́ chỉ tự hủy để tồn tại và trầm luân, lúc ngộ th́ tự hủy để soi sáng và giải thoát. Tôi nhớ h́nh như chưa có nhà thơ nào có thể làm thơ hay mà không cần đến những phút giây khổ nạn. Thơ họ phải có từ những giây phút tự cháy. Bản chất của đời sống là bất toại, là xót xa. Không bước vào để tận mắt nh́n thấy nỗi xót xa th́ ngôn ngữ không có sức sống. Nói năng theo cách vô bệnh thân ngâm th́ chỉ toàn là sáo ngữ hư ngôn. Phải có hành tŕnh vạn lư th́ mới có được một du kư xuất sắc. Đó cũng là lư do của chữ Chợ Đời. Anh phải trao ra cái ǵ đó th́ mới có được cái anh muốn. Tiền nào của nấy. Tôi nhớ lại rồi. Hôm nào không nghe trong ḷng có lửa, hôm đó có nói hay viết ǵ th́ cũng nhạt nhẽo vô hồn như người ta ca hát bằng thứ ngoại ngữ mà ḿnh chưa rành. Đó chỉ là nhép miệng một thứ không thuộc về ḿnh. Trong khi đó, ngọn nến nào cũng phải tự cháy bằng tim bấc của chính nó. Anh phải sống bằng cách đốt cháy năng lượng của chính ḿnh, phải giải thoát bằng cách đốt cháy những ngộ nhận của tự thân. Sống bằng năng lượng của người khác th́ chỉ là con ốc mượn hồn. Và giải thoát thực sự th́ không thể bằng những kiến giải vay mượn mà thiếu sự tiêu hoá. Tôi vừa ngừng gơ bàn phím để đọc lại bài viết và chợt giật ḿnh. Tôi vừa viết cái ǵ đây? H́nh như chưa một bài tiểu luận nào trước đây gửi trên Phapluan.net tôi lại viết bằng tâm t́nh một ngọn nến như bây giờ. Nhưng liệu tôi có làm người đọc bị bỏng lửa v́ sức nóng của nó. Có lẽ tôi phải gọi phone hỏi chuyện đó với một người quen đă sang sông. Quanh tôi chẳng có ai để mà hỏi ư. Nhưng trời ạ, h́nh như đó không phải là phong cách một ngọn nến. Nó phải tự cháy. Dù ḷng vẫn không thể nào quên nổi một ngọn nến đă sang bờ khác! Toại Khanh
|
