Một anh Phật tử sau một tai nạn dập nát thân thể đă được ghép
lại chiếc chân mới lấy từ di hài của một người hiến xác.
Không bị tàn tật, anh mừng lắm, nhưng đêm đêm nh́n lại cái
chân ngoại lai kia, anh cứ rùng ḿnh và nghĩ đến người nằm dưới mộ.
Một ngày, nhắm chịu không thấu, anh chạy lên chùa thăm sư phụ
là một thiền sư và kể lại nỗi sợ của ḿnh.
Vị ḥa thượng nh́n anh rồi mỉm cười:
- Con thấy sợ cái chân đó v́ cho rằng nó không phải là của
con, nhưng thử hỏi, cái-chân-xưa-giờ-theo-con-từ-bé có đúng là của con không
?
Truyện kể rằng anh Phật tử từ đó ngủ ngon, hết sợ.
Và tôi từ lúc biết được câu chuyện này cũng thấy ḿnh ít
nhiều an lạc hơn xưa.
Tôi đă hiểu chữ CỦA một cách chu đáo hơn, thấm thía hơn.
Rồi cũng từ đó, tôi nghiệm ra một điều rằng ở đời nhiều lúc
chỉ một chữ thôi cũng là một trời suy tư.
Chiều nay, một người Phật tử gửi tôi cái link để đọc bài viết
của một người trẻ chẳng biết trong hay ngoài nước.
Họ nói thích bài đó, khen hay và giới thiệu cho tôi. Tựa đề
bài viết đó là T́nh Lỡ. Thiệt lạ, đọc hết bài, nhưng tôi không hiểu ǵ hết.
Ḷng tôi đă bị cái tựa đề T́nh Lỡ kia níu kéo ngay từ phút đầu. Nói chính
xác, tôi đă bàng hoàng, ngẩn ngơ chỉ v́ một chữ LỠ kia thôi. Nào phải chỉ có
t́nh mới lỡ.
Có ǵ trên đời này lại không bị lỡ chứ.
Nh́n quanh ta, rồi th́ cả thế giới, h́nh như chẳng ǵ là trọn
vẹn hết.
Này nhé, có ai trên đời này dám nhận đời ḿnh là viên măn đâu.
Cả một quốc gia cũng thế.
Nhiều kẻ giàu mà không sang, bởi họ chỉ phú mà không quư.
Tiền bạc rủng rỉnh mà kiểu xài tiền th́ ngửi không vô, đó là
giàu mà không sang, phú nhưng chưa quư.
Nh́n xa một chút, nước Tàu bây giờ có biết bao tỷ phú, nhưng
ở một xă hội nghèo nàn nhân văn sau mấy chục năm Cộng Sản th́ khó mà kiếm ra
một người thật sự phú quư.
Dám bỏ cả triệu Mỹ kim mua một con chó ngao Tây Tạng về cung
phụng như đấng sinh thành, nhưng đố họ dám bỏ ra một phần trăm số tiền đó để
làm từ thiện.
Đáng ngại là ở Việt Nam bây giờ cũng có rất nhiều kẻ chỉ phú
mà không quư như thế.
Tôi muốn gọi đó là một trường hợp Lỡ: Lỡ làng, dở dang…
Rồi đến chữ An Lạc.
Biết bao người trên đời này ngó ngon lành vậy, nhưng thiệt ra
họ chỉ được An (yên) mà chắc ǵ được Lạc.
Nhà cửa ổn định, thu nhập ổn định, sức khỏe ổn định, kể cả
gia đạo cũng ổn định, nhưng liệu ḷng họ có được vui không.
Tôi từng nói rồi, nhiều khi có chuyện để lo toan c̣n dễ sống
hơn là những ngày tháng nhàn cư vô vị, không đắng không ngọt.
Viết đến đây tôi chợt nhớ đến mấy bài báo online gần đây nói
về làn sóng thực phẩm độc hại của Trung Quốc và Việt Nam đang được xuất khẩu
tứ tung th́ càng thấm thía chữ Lỡ này.
Nhiều món trong đó là thứ khoái khẩu của người ḿnh, nhưng
ngon mà chẳng lành.
Không phải món nào ngon th́ cũng lành.
Cũng như nhiều người tuy dễ thương mà cũng đáng sợ vậy.
Hai chữ ngon lành từ đó không phải dễ dùng.
Ngay đến một chữ rất phổ biến như Phúc Đức cũng khó mà t́m
được chỗ dùng.
Nhiều kẻ đời nay chỉ có phúc mà không có đức.
Người học A-Tỳ-Đàm thường thích nói chặt chẽ nên khó chấp
nhận điều tôi đang viết.
Một cách nôm na, tôi hiểu Đức ở đây là những đức tánh hàm
dưỡng nhân cách của ḿnh.
Một người tiện tay làm một hai chuyện giúp đỡ kẻ khác không
sánh được một người thường ngày làm ǵ cũng biết nghĩ về kẻ khác.
Phúc th́ ai cũng làm được, nhưng Đức th́ phải là kẻ có tâm
cơ.
Tôi không nhớ là Lăo Tử hay Trang Tử đă có câu nói này:
Người thời nay quyền cao tước trọng đến mấy cũng chỉ là hàng
quư nhân chứ không phải bậc đại nhân như thời trước.
*Cứ theo kiểu chẻ chữ (chiết tự) đó mà nói th́ ta có bao điều
thú vị để mà suy gẫm.
Như thánh nhân chỉ có Đau mà không Khổ, phàm phu nhiều khi
Thông nhưng chưa chắc đă Minh, Giải nhưng chưa chắc đă Thoát, T́nh không hẳn
là đi với Yêu, tôi c̣n muốn nói là Sung chưa chắc đă Sướng, nhưng thôi !
Chẻ chừng đó cũng đủ mỏi tay ṃn búa rồi, chỉ mong người đời
nhớ được bài học Chính Danh của thầy Khổng để mà sống trọn vẹn ngoài đời,
trong đạo. Thế c̣n ǵ hơn được nữa. Mong thay!
Toại
Khanh (Assam, 4/20/10).
