NGƯỜI T̀NH VẠN HỮU

 

Toại Khanh  

 

Ngày giáp xuân, tôi ngẫu nhiên xem được trên Internet một cuốn phim thiệt ngộ, nh́n quanh chẳng có ai để mà rủ rê xem chung, cũng tiếc. Cái tựa phim gồm cả tiếng Anh lẫn tiếng Tàu. Cái tựa tiếng Anh trần tục lắm: Love Me - Love My Money (Yêu Tôi Hay Yêu Tiền). Cái tựa tiếng Hoa th́ gần với tâm t́nh Việt Nam hơn: Hữu T́nh Ẩm Thủy Băo (Thương Nhau Uống Nước Cũng No). 

Lâu nay có người vẫn hỏi tôi sao ngó như thích làm một gă thầy tu lăng du trong cơi Phật học, hơn là một hành giả nghiêm túc, một tu sĩ cẩn cẩn trong chốn Không Môn lặng ngắt thanh tịnh, để cứ thỉnh thoảng viết một bài Điểm Phim, đời nhiều hơn đạo. Biết nói sao đây, khi câu trả lời nhiều lắm cũng chỉ là thế này: H́nh như chỉ trong những cuộc rong chơi lênh đênh mà cũng liều lĩnh đó, tôi mới có dịp nh́n lại xem lời Phật đă vào được bao sâu, bao xa trong tim óc phàm phu mù mịt của ḿnh. Câu chuyện phim mà tôi muốn kể hầu độc giả ở đây cũng là một dịp rong chơi kiểu đó... Và đối với riêng tôi, cuốn phim rẻ tiền này là một bức tranh minh họa sinh động và thú vị cho cái gọi là hành tŕnh nhận thức và tu chứng của một hành giả Tuệ Quán! 

Nàng là cô con gái cưng của một hào trưởng có chút gia tư ở vùng nông thôn của Hồng Kông. Không chịu được những áp đặt của ông bố, nàng bỏ về phố sống tự lập để t́m chút thanh thản riêng tư cho ḿnh. Vào một ngày thật đẹp, nàng đă gặp hắn, một gă thanh niên lạ lùng: Một nửa đàn ông với một nửa trẻ con, bủn xỉn mà ham vui, hồn nhiên mà cũng đôi khi láu cá không chịu nổi. Có điều hắn đẹp trai lắm (Lương Triều Vỹ mà), và nhiều lúc ngoan hiền như một thằng bé. Theo tôi, đây là một cuộc t́nh đẹp, dễ thương và cảm động. Không đẹp sao được, yêu nhau, ngoài vai tṛ một người t́nh nhỏ, nàng phải thường xuyên vào vai một bà chị, thậm chí làm mẹ để mà chăm sóc rồi mắng mỏ và xếp đặt nhiều thứ cho hắn. Hắn nghèo, nhưng thật lạ, lắm lúc lại có cái phong thái của ông chủ lớn để khiến nàng buồn cười và ngạc nhiên, rồi th́ hắn trở lại cái con người chẳng ra chi của ḿnh để tiếp tục được nàng chở che đùm bọc. 

Và rồi một ngày, khi quyết định lấy nhau, ngay sau đêm hợp cẩn, nàng đă khám phá ra một sự thật kinh thiên để rồi cuốn phim cũng kết thúc ngay sau đó. Th́ ra lâu nay nhân vật nữ của chúng ta (Thư Kỳ đóng) không hề ngờ rằng ḿnh vẫn đi lại bên một ngọn Thái Sơn. Cái gă nhân t́nh kiết xác bủn xỉn kia ngoài một nhân dáng khó chê, kỳ thực c̣n là một cậu ấm phú hào, có học vị lại có tài riêng, nhưng chính mấy điều kiện chói lọi đó đă là một rào cản nặng nề cho những cuộc t́nh đẹp. Thèm yêu và muốn được yêu như bao gă t́nh nhân b́nh thường khác trên trần thế này, nhưng đáng tiếc là những giai nhân qua ngơ đời hắn cứ xem của hơn người. Những thứ hắn có, đối với họ, buồn thay, c̣n đáng giá hơn chính bản thân hắn nữa. Họ thích những buổi tiệc tùng, dạ vũ với kim cương, áo váy đắt tiền hơn là những thầm th́ thủ thỉ trong trong niềm yêu thiệt thà thành thật. Họ ṿi vĩnh tiền bạc, có th́ vui, không th́ hờn, rồi th́ chia tay. Sau non tá cuộc t́nh như thế, trái tim bị giày ṿ với những tṛ chơi quư tộc kiểu đó đă khiến cậu công tử của chúng ta thật sự mỏi mệt, và chỉ c̣n một chút nữa th́ đă vô phương cứu chữa. 

Vậy rồi trong một khoảnh khắc thật ngắn ngủi mà tôi vẫn cho là rất diệu kỳ, hắn đă t́m ra một ngơ thoát thật ngoạn mục cho đời ḿnh. Hôm đó, Martha, người t́nh đỏng đảnh sau cùng của hắn đă ṿi một khoản tiền lớn, lớn hơn nhu cầu hoang phí b́nh thường của một cô gái chỉ biết ăn diện. Xót của th́ ít, chán đời nhiều hơn, hắn lần đầu từ chối nàng. Nàng bỏ đi, hắn lại cũng lần đầu tiên thấy ḿnh lạnh lùng không níu kéo năn nỉ. Một chục cô gái kiểu vậy có dứt áo ra đi cũng chẳng ai buồn tiếc, có điều thiệt tệ hại là, Martha đă để lại cho hắn một định kiến khó dứt là, t́nh yêu vốn không có thật, t́nh cảm nam nữ chỉ là thứ quan hệ tiền bạc và thể xác. 

Và chỉ có một người duy nhất có thể dạy hắn học lại một bài vỡ ḷng đàng hoàng về t́nh yêu. Hắn đă gặp nàng vào một cơ hội dở khóc dở cười. Hôm đó, ngay sau ngày cô t́nh nhân dễ ghét kia bỏ đi, hắn ra phố, vào quán ăn và phát hiện ḿnh không đủ tiền mặt để thanh toán một bữa ăn. Thê thảm hơn nữa, mấy cái thẻ ngân hàng trong ví của hắn đă bị cô t́nh nhân rút sạch tiền. Đúng ra chút mất mát đó không nghĩa lư ǵ với hắn, nhưng trong hoàn cảnh trước mắt th́ đúng là bẽ mặt. Chính người con gái kia đă cứu nguy cho hắn, dù chỉ bằng chút ḷng thương hại. Vậy rồi hắn quyết định không rời cô nàng, chỉ v́ hắn mơ hồ thấy ra rằng không phải ai đến với hắn cũng v́ tiền. Từ chỗ chịu ơn, rồi mến phục và phải ḷng người ta lúc nào không hay, hắn ngày càng hiểu rằng không thể sống thiếu nàng. Thế rồi càng lúc cảm thấy hứng thú với cuộc chơi giấu mặt này, hắn cứ đành tiếp tục giấu biệt thân phận, lăng quên con người cũ của ḿnh để vào vai một gă con trai dở hơi chỉ biết sống bám váy đàn bà. Cái thú vị nằm ở chỗ, hắn bây giờ đă biết ăn tất cả những ǵ nàng cho, bất kể ngon dở, đắt rẻ và sẵn sàng cho nàng đánh mắng, và đau đến đâu th́ hắn nghe ngọt đến đó mới chết chứ. V́ hắn biết nàng thương hắn. Quên mất thân phận một cậu ấm triệu phú để yêu một người không biết ǵ về nhân thân của ḿnh, hắn yêu trong niềm yên tâm, không toan tính lo âu ai sẽ ḅn rút lợi dụng ḿnh. Đă vậy, lần đầu trong đời ḿnh, hắn đứng vào vị trí của một người đứng trong bóng tối của thân phận nh́n ra ánh sáng nhân tâm để hiểu thêm bao điều mới lạ từ một góc khuất ly kỳ nhất. Hắn đă yêu như đang vào một cuộc chơi trẻ con dù rất người lớn, yêu như một diễn viên dù rất chân thành, yêu cà rỡn mà vô cùng minh triết. C̣n nàng, yêu phải một người như hắn, bỗng dưng không c̣n là một người t́nh nhỏ nữa, để bất ngờ vĩ đại đủ để độ lượng, vị tha đủ để quên ḿnh, dù luôn nồng nàn và nữ tính rất mực. Tôi nh́n hắn trong những ngày tháng đó mà hồi hộp, và cứ sợ hắn không giấu được cái máu cậu ấm th́ cuộc chơi sẽ kết thúc. Trong khi đó, nàng yêu hắn bằng cùng lúc nhiều thiên chức khó ngờ nhất. Có thể nói tuy là một người t́nh, nhưng nàng nhiều lúc đă phải cúi xuống để mà yêu hắn bằng cái t́nh mẫu tử. Hắn trí trá với thiên hạ, nhưng về với nàng th́ như một đứa bé để nàng là mẹ, một thằng em cho nàng làm chị, dù lúc cần th́ cũng là một gă đàn ông đáng mặt: Mạnh mẽ và lăng mạn. Cứ vậy mà họ cũng có với nhau những buổi ăn tối với nến thơm, hoa hồng, rượu đỏ và nhạc nhẹ. Ngó cũng sang, nhưng thảy đều là những chắt chiu của một cuộc t́nh nghèo.

Ngó kỹ họ, tôi bất ngờ học được nhiều bài giáo lư: Hăy biết đồ giả là đồ giả, rồi thưởng thức nó với tâm thái nhẹ nhàng nhất. Hắn biết ḿnh đang đóng kịch, nhưng hạnh phúc vô bờ khi thấy những ngày tháng bụi bờ đó đẹp quá. Sống là xiếc, là diễn, là cầm nhẹ mà không nắm chặt, là đi bằng giày cỏ, là biết ḿnh xem hát. Chưa hết, khi ôm chặt một thân phận, anh chỉ có thể sống một kiểu đời. Càng có nhiều hóa thân, anh càng có nhiều cơ hội nhập cuộc. Đời anh sẽ nhờ vậy mà mênh mông hơn. Đă vậy, khi cái tôi của anh lớn quá, cồng kềnh với nhiều nhăn hiệu quá, anh khó sống thoải mái nhẹ nhàng. Với nàng, tôi có bài học khác: Bồ-tát có thể yêu vô lượng chúng sinh bằng tấm ḷng vô hạn, v́ các ngài hi vọng mà không kỳ vọng vào ai hết. Never expect but hope. Yêu được như vậy, ai cũng có thể là người t́nh vạn hữu, chữ này ở đây hiểu sao cũng xong: Người t́nh của nhất thiết chúng sinh, hay người t́nh mà ǵ cũng có. Hăy nh́n nàng trong ngày cưới mà thương không chịu nổi. Thấy cha chồng mà cứ tưởng đó là người do gă hôn phu trời ơi thuê về. Thấy mấy quan khách lảng vảng từ xa, nàng cũng làm hắn không thể nín cười bằng một câu hỏi duy nhất: Thuê hả? Bao nhiêu vậy? Đến tận lúc này, ngoài t́nh yêu giữa hai người, nàng vẫn cho hắn là một con số không, một người t́nh rỗng ruột để có thể yêu chiều hết ḷng mà không gợn chút hy cầu. Cao xa quá! 

Và, hay cho một cuộc t́nh không âu lo toan tính. Chàng không mong đợi lợi dụng nàng, và nàng cũng chỉ biết trao ra mà không biết nghĩ đến chuyện nhận lại. Thế là an toàn. Một cuộc t́nh người lớn mà vui vẻ nhẹ nhàng như cuộc chơi trẻ con. Xem xong cuốn phim này, tôi chợt nhận ra một chuyện thú vị: Người hiểu được lời Phật mới đúng là một nghệ sĩ lớn. Cũng đi đứng nằm ngồi, cũng buồn vui nói cười mà luôn hiểu ǵ cũng là của giả. Lúc sơ cơ, có thể đó chỉ là thứ tự kỷ ám thị, nhưng theo năm tháng, tâm niệm đó sẽ là máu thịt, là của riêng, là gia sản từ trong huyết quản. Bắt chước người xưa mà nói, Cư Trần Bất Nhiễm th́ không nên, nhưng trộm nghĩ kẻ tu hành có thể hành đạo và sống đời bằng cái tâm niệm hay khẩu quyết đơn giản này cũng được: Phải thấy đời là giả để mà dễ dàng yêu thật, hăy thấy cái ǵ lớn lao đến mấy cũng là chuyện b́nh thường để mà không âu lo. 

Hăy là một nghệ sĩ lớn trong mọi cuộc chơi, hăy là một học tṛ giỏi để cái ǵ cũng là một bài học, hăy là một người thầy để làm gương lành cho kẻ khác. Và nếu được, hăy là một người t́nh, nhưng không là người t́nh nhỏ, để có thể nh́n nhau từ mọi chiều cao và ṿng tay đủ lớn để ôm lấy vạn hữu. Mong thay!

     

 

Toại Khanh

 

 

BACK

 

Home