MỘT LẦN CHỢT NGHE QUÊ QUÁN TÔI XƯA

 

Toại Khanh



Có người không hiểu Phật, than Phật giáo tiêu cực, nói toàn chuyện không vui. Từ đó Tăng ni chỉ được nhớ tới trong những ngày buồn như đám tang, cúng thất, cầu an cho người sắp đi. Rồi th́ người ta c̣n đi xa hơn, xuống thấp hơn một tí, là khi nói đến Tăng ni là họ tưởng ngay đến những người mất sạch, một cọng tóc cũng không có. Thậm chí họ cho ḿnh cái quyền châm chọc khiếm nhă khi nh́n thấy Tăng ni đâu đó. Một chuyện mà có uống mật gấu họ cũng không dám làm đối với những người thế tục cạo trọc.

Có người không hiểu Phật, bảo Phật giáo Nguyên thủy là cục bộ, cũ kỹ, đóng khung, thiếu năng động. Rồi th́ tự cho ḿnh sứ mệnh làm mới mọi thứ. Có những cái MỚI đáng xem là tối tân hiện đại, nhưng cũng có những cái MỚI chỉ là thứ sản phẩm nửa chim nửa chuột, vừa đủ tạo ra một loài dơi.

Có người không hiểu Phật, đọc đâu đó về cái gọi là thời Mạt Pháp rồi th́ nỗ lực làm cái việc mà họ gọi là bảo vệ chánh pháp bằng tất cả phương cách thế tục nhất. Nói như ai đó, Phật giáo cần được hiểu đúng chứ không cần đến một vành đai sắt tự vệ. Chánh pháp là những ǵ rất thật, như nắng gió, mưa sương, luôn cần được thấu đáo chứ không cần ai bảo vệ theo cách làm rào đuổi gà. Hiểu được thiên nhiên cũng là bảo vệ thiên nhiên. Không bị ngộ nhận th́ Phật pháp tự dưng hưng phát. Lo ngọn quên gốc là một chuyện đáng buồn cho nhiều người hôm nay.

Có người không hiểu Phật, trách Phật pháp không có những phát minh khoa học, trách Phật im lặng về những vấn đề nóng bỏng mà khoa học hiện đại đang cố t́m hiểu. Ǵ mà quanh năm bốn mùa cứ Lục Căn, Tam Độc, Tam Học, Tứ Đế. Chán chết được!

Có người không hiểu Phật, cho rằng thiếu nghi thức màu mè th́ không thể quyến rũ quần chúng. Thế rồi những phương tiện thầy thím kia chỉ đem về cho Phật giáo những chuyên gia xin xăm thích nhang khói nhưng luôn lẩn tránh những cơ hội văn kinh thính pháp. Họ sợ nghe giảng như ai kia sợ thần chú!

Có người không hiểu Phật, cho rằng cứu cánh Niết-bàn ǵ mà buồn quá đỗi. Cái họ cần đến là một nơi chốn thơm ngát mát mẻ có thể tung tăng vọng niệm, hoặc thanh cao hơn một tí là có chỗ để họ ngồi… tụng kinh!

Có người không hiểu Phật, than các pháp môn tu hành truyền thống khô khan quá. Họ bày biện nhiều tṛ nghe qua đă thấy hấp dẫn. Có điều là sau mấy chục năm tu vui kiểu đó, một ngày kia họ phát hiện ḿnh vẫn đứng yên ở chỗ xuất phát.

Có người không hiểu Phật, than lời Ngài có vẻ khó theo, bèn tự kiếm ra một con đường xem chừng ngắn hơn, dễ dàng hơn, dễ hiểu hơn. Cuối đời, họ giật ḿnh ngó lại, ḿnh chẳng c̣n là một Phật tử nữa, món duy nhất c̣n giữ lại được chỉ là cái pháp danh sư phụ đặt cho ngày trước. Nh́n lên ảnh tượng Thế Tôn họ bỗng thấy xa lạ quá chừng!

Vậy th́ trong mấy mươi năm hoằng pháp, đức Phật đă nói những ǵ? Nói kiểu ỡm ờ th́ Ngài chẳng từng nói một câu nào hết. Nếu nói cận nhân t́nh một chút th́ suốt cuộc độ sinh đức Phật chỉ nói đến hai chuyện: Cái ǵ là khổ đau và thế nào là con đường thoát khổ.

Chưa thấy được việc trầm luân sinh tử là một gánh nặng th́ có bôn ba, đôn đáo cách mấy cũng quẩn quanh trong những h́nh thức hiện hữu cách này hay cách khác. Nhà Phật gọi đó là samsāra – tức là hành tŕnh của những tái hiện, trùng phục, lặp lại những thứ đă diễn ra từ vô thủy như những bèo bọt trên sóng nước. Chưa thấy được lư tưởng căn bản của đường tu là thấu suốt, buông bỏ và lợi tha th́ mọi đạo lộ đều có thể là những lối ṃn quẩn quanh. Chưa thấy chán ngán những tṛ đùa hí lộng của nhân gian th́ người ta vẫn c̣n đắm lụy những thứ màu mè trẻ con không thật sự cần thiết cho hành tŕnh trưởng thành của bản thân. Bao nhiêu bày vẽ, bay nhảy, tô điểm, thêm thắt đều chỉ làm mất thời gian trước cái gọi là nội dung Phật pháp ấy.

TOẠI KHANH

 

 

BACK

 

Home