ĐI HÁI PHÙ VÂN
Toại Khanh
Suy cho cùng,
kiếp người hay cuộc tu chỉ là những lần ghé lại đâu đó. Nói ở nghĩa nào th́
người ta không ai có thể chung thân với một thứ ǵ miên viễn. Ḿnh không bỏ
nó th́ nó cũng xa ḿnh. Ta có thể mất nó v́ nhàm chán hay không c̣n cơ hội
nắm níu. Và cái mà ta yêu nhất cũng có nhiều kiểu bỏ ta ở lại mà đi. Hồi xưa
bắt chước theo kinh mà nói th́ cái ǵ cũng là bè cỏ qua sông... Giờ có thêm
tí tuổi, nhiều lúc nằm ngẫm nghĩ một ḿnh, thấy câu nói ví von đó hay quá
chừng, hay đáo để.
Kinh
chép: Ngày xưa có ông đạo sĩ Sumedha thừa sức chứng quả La-hán, nhưng ông
không cam tâm giải thoát gọn nhẹ, lặng lẽ và an nhàn như thế. Ông chỉ muốn
thành một vị đại giác y hệt Thế Tôn Nhiên Đăng để mà gồng gánh thiên hạ.
Phật nh́n kỹ căn cơ của ông không phải loại xoàng, bèn ừ cho một tiếng. Ông
vui quá, trở thành Bất Thối Bồ-tát, đời đời thủy chung với đại nguyện của
ḿnh. Kinh nói Thế Tôn Cồ Đàm chính là kiếp cuối cùng của ông đạo sĩ Sumedha
ngày trước. Khổ tu chừng đó thời gian, thành Phật rồi chỉ sống thêm 45 năm
th́ bỏ đời mà đi. Trước sau thọ lượng chỉ vừa vặn 80 năm ngắn ngủi. Với Ngài
vậy cũng là quá nhiều. Bởi nào ai biết Ngài từng có ư viên tịch từ năm 35
tuổi, ngay sau khi thành Phật. Với những người nặng t́nh với Phật th́ thời
gian 80 năm đó chẳng bơ bèn ǵ. Đến ngài Ānanda c̣n thấy Phật đi quá sớm,
tôn giả đă khóc thầy bằng nước mắt của một bậc thánh. Thôi th́ ǵ cũng một
áng phù vân, khác nhau chăng là mây lành ngũ sắc hay mây xám báo giông.
Khoảng ba tháng sau ngày Phật tịch, hiểu ra chuyện đó, tôn giả Ānanda không
buồn nữa. Rồi th́ đến phiên ngài cũng theo Phật mà đi biệt!
Đó là chuyện của
thánh hiền. C̣n với phàm tâm th́ sao chứ? Lại cũng vẫn là chuyện được rồi
mất. Mất có hai cách: Một là không muốn giữ nữa nên buông; hai là bàn tay
quá yếu không đủ sức nắm níu nên đành để vuột mất. Cái quan trọng là người
ta có thấy được cái nguyên tắc khốc liệt của cuộc đời là anh phải lần lượt
bỏ lại hết để mà đi tới hay không.
Thằng bé phải
buông hết những món đồ chơi của trẻ con để trở thành người lớn. Đó cũng là
một hành tŕnh trong đời. Rồi th́ tầm nh́n của thiên hạ phải tiếp tục đổi
khác để có thể yêu lấy những người không phải thân thuộc huyết thống. Yêu
được một người dưng nào đó th́ các cô cậu bắt đầu trưởng thành. Giai đoạn
này lại cũng chỉ là một chặng đường phải vượt qua. Rồi sẽ có một ngày, yêu
hay không chẳng c̣n là chuyện đáng nói nữa. Vấn đề lúc này chỉ đơn giản là
có cần thiết hay không mà thôi. Thích hay không chỉ là chuyện phụ. Bước tới
được giai đoạn này, hầu hết đều là những tay có hai màu tóc.
Đó là chuyện đời.
Chuyện đạo ngẫm kỹ h́nh như cũng đâu khác ǵ. Giai đoạn tu chứng nào cũng
chỉ là một trạm dừng qua đêm, mai sáng phải tiếp tục đi về phía trước, lên
trên cao. Ai nghỉ chân lâu quá, coi chừng cuộc đi đang nảy sinh vấn đề. Đă
gọi là con đường th́ lúc nào cũng chỉ để đi, không phải để ở. Muốn lên đỉnh
núi, phải biết rời khỏi chân núi. Mọi thành tựu trên đường hành đạo đều chỉ
là những lữ quán, những bến đ̣, những sân ga, phi cảng.
Có
những cuộc lên đường chất đầy những kỷ niệm như xe ḅ chở đá. Có những cuộc
lên đường nhẹ nhàng như mây trắng đầu non. Hành giả trên đường tu phải là kẻ
hành nhân một đời làm những cuộc giă biệt. Nói thiệt, con đường nào cũng có
những trở ngại, nhưng ai dám bảo ḿnh chưa từng lưu luyến một nơi chốn nào
đó trên những dặm trường đă một lần ghé qua. Rồi th́ nói một cách đau ḷng
nhưng không thể khác hơn, là ai cũng phải cắn răng mà băng ḿnh đi về phía
trước, hướng tới những chiều cao mà ḿnh chưa đến được. Nguyên tắc th́ nghe
đơn giản vậy, nhưng thực tế không một hành giả nào đến đích mà chân không
rướm máu, chưa kể một trái tim rách bươm với những gai cỏ tàn độc trên đường.
Không
bỏ được cái thích, người ta làm sao có được những thứ cần. Tôi được em, có
nghĩa là tôi phải mất bản thân tôi. Càng sống nhiều với những ràng buộc, tôi
càng đánh mất những cơ hội tự do. Chợt nhớ một câu danh ngôn dành cho mấy
người mê mua sắm: “Khi anh mất tiền cho một thứ vô ích nào đó, có nghĩa là
anh cũng đang làm mất số tiền để mua một món cần thiết nào đó!”. Tiền bạc
th́ trên đời có nhiều người thừa sức hoang phí. Nhưng tuổi đời th́ không bao
giờ được vậy. Ai cũng chỉ có nhiều lắm là trăm năm cho một kiếp người. C̣n
ăn, hết nhịn. Vậy mà trớ trêu thay, thời gian lại là thứ bị người ta tiêu
hoang thường nhất.
Những
dặm đường ngát hương hoa cỏ, những không gian mây trắng trời xanh, những
tuyết trắng, nắng vàng, rồi th́ áo hồng áo lục, chung t́nh hay phụ bạc, thề
non hẹn biển ǵ rồi cũng một cuộc biển dâu... Ǵ cũng phải bỏ lại hết để mà
đi. Đi về đâu mới được chứ? Ừ th́ một cơi phù vân!
Onceland, mùa đại hạn tuổi 40
TOẠI KHANH
