Hắn
sống bằng nghề chèo đò, nghèo xơ xác. Một sáng trú mưa trong ngôi miếu
cổ, hắn đã gặp được cao nhân là một cụ già nửa tăng nửa tục, trang phục
nâu sồng như người ở chùa lại có búi tóc trên đầu. Nhìn ngang ngó dọc ai
cũng phải nhận ông có tiên phong đạo cốt.
Vị cao
nhân nghe hắn than thở đã nghiêm mặt quan sát tướng mạo hắn một lát rồi
phán:
- Năm
nay ngươi 47 tuổi, 10 năm nữa chắc chắn sẽ giàu sụ. Nhưng số ngươi cũng
ngặt, cứ 1 năm đại phú sẽ làm 1 năm tuổi thọ. Ta chỉ biết thế, không
thay đổi gì được.
Hắn
thoạt nghe mình sẽ thoát kiếp cùng đinh thì nhất thời mừng rơn, lạy tạ
cao nhân rồi ra quán rượu gần đó dốc túi uống một bữa thật say.
Nửa
khuya giật mình thức giấc, hắn nằm bên thềm quán rượu ngó lên trời thẳm.
Gió khuya mát rượi, lan man thổi qua bến sông nơi hắn đang nằm. Thiệt
ngộ, hắn lần đầu bỗng thấy cuộc đời đẹp lạ, đáng yêu, đáng sống. Hắn
nghĩ đến một ngày có được mái nhà lộng lẫy bên sông, thay cho con đò nát
mà bao năm qua hắn vừa xem là mái nhà trú thân, mà cũng là phương tiện
độ nhật. Rồi hắn sẽ cưới được cô hàng nước góa chồng phổng phao mà hắn
vẫn thương thầm lâu nay... Hắn còn nghĩ ngợi mộng mơ bao điều ngọt ngào
khác nữa rồi ngủ thiếp đi lúc nào không hay, với nụ cười trên môi, trong
bóng tối mông lung của đêm trăng đầu tháng.
Trong
giấc ngủ, hắn tiếp tục chiêm bao thấy mình là một phú ông giàu có nhất
vùng với người vợ trẻ là cô hàng nước xinh như mộng.
Vậy
rồi một ngày, tấm thân già của hắn đổ bệnh phải nằm liệt giường. Được vợ
sớm hôm chăm sóc bên gối, hắn vẫn ngày một còm cõi gầy rộc. Rồi một
chiều mùa đông lạnh giá, hắn nghe tiếng gào khóc thê lương của nàng giữa
gian nhà mênh mông. Trong mơ, hắn hiểu mình vừa chết.
Không
đành lòng mất sạch mọi thứ mà mình đã một đời mơ ước, hắn nghe đau xé
ruột rồi bỗng vùng dậy khỏi áo quan.
Thì ra
đó chỉ là cơn ác mộng. Hắn mừng lắm. Mừng vì mình không phải là ông nhà
giàu trong giấc chiêm bao và cô hàng nước kia chắc chắn vẫn còn đó cho
hắn hy vọng. Hắn nhớ lại mấy lời của vị cao nhân rồi giật mình.
Không,
thà hắn tiếp tục nghèo khổ để sống đói rách rồi mỗi ngày mấy bận nhìn
trộm cô hàng nước, chuyện gì sau đó cũng mặc, còn hơn giàu có rồi yểu
mệnh, rồi vĩnh viễn mất hết mọi thứ khi lòng vẫn chưa cam.
Sáng
sớm hôm sau hắn chạy một mạch ra ngôi cổ miếu đầu làng để gặp lại vị cao
nhân hôm qua. Nhưng ông không còn ở đó nữa.
Hắn
thất thểu quay về đưa đò và thật lạ, từ ngày ấy, người ta thấy hắn như
thành ra một con người khác. Đưa đò được bao nhiêu tiền, hắn chia đều ra
3 phần. Một phần đưa cô hàng nước cất hộ, một phần đem cho lũ trẻ ăn mày
ở chợ, còn lại bao nhiêu hắn rủ đám trai làng chiều chiều ra quán đánh
chén đến khuya rồi ngủ luôn bên thềm quán. Không còn ai nghe hắn than
nghèo, cũng không nhắc gì đến ước mơ đổi đời như trước nữa. Cứ nghe ai
nhắc đến chữ giàu hắn lắc đầu nguầy nguậy:
- Để
chết à? Nghèo mà trăm tuổi vẫn hơn!
Không
ai hiểu tại sao hắn cứ có dịp lại nhắc hoài câu nói ấy nhưng câu chuyện
về hắn dần dần trở thành giai thoại một vùng. Không biết rồi hắn có lấy
được cô hàng nước hay không, chỉ nghe người ta kể lại rằng ông lão thọ
nhất làng này trong suốt trăm năm nay chính là anh chèo đò trong câu
chuyện ấy. Ông thọ trên trăm tuổi và cái chết đẹp như thơ. Một chiều
uống vui ba cốc rượu với bạn bè, rồi dựa lưng vào cột đình mà đi, môi
vẫn mỉm cười. Ai cũng tưởng là ông đang ngủ.
