|
C̉N G̀ THẢM HƠN Toại Khanh
Rơ ràng một người trên 18 tuổi không thể ngồi yên chờ thiên hạ bón thức ăn vào miệng ḿnh. Ai cũng phải đi cày để kiếm sống. Nhưng không ǵ thảm hơn cảnh suốt đời chỉ biết chạy quanh một ṿng tṛn: Đi làm để sống và sống để đi làm, một ngày lăn đùng ra lạnh ngắt, cứng đơ, vô duyên như một vở kịch dở ẹt ! Một người sống giữa thiên hạ phải có chút h́nh thức tươm tất, v́ ít nhất hai lư do là tự trọng đối với ḿnh và tôn trọng người khác. Nhưng không ǵ thảm bằng việc suốt đời cứ bận tâm v́ vẻ ngoài, sợ bị chê xấu, thích được khen đẹp. Xin vài lần nh́n quanh ḿnh xem, ḿnh ăn mặc trang điểm ra sao th́ thiên hạ có ai thèm nh́n đâu, và sau những cái nh́n thoáng qua của họ, có ai về rồi vẫn c̣n nghĩ đến ḿnh. Trừ phi ḿnh quá sức đặc dị mà thôi. Tin tôi đi ! Làm ǵ cũng phải có thầy và bạn. Trong chuyện tu học cũng vậy. Nhưng không ǵ thảm bằng cảnh một người suốt đời nhắm mắt đi theo một pháp môn hành tŕ mà chính ḿnh chỉ hiểu biết mơ hồ, trong khi lư do của sự đáng tiếc đó chỉ đơn giản là niềm tin hay t́nh riêng với ai đó. Đời ta rẻ đến vậy hay sao ? Trăm năm đâu phải tấm giẻ rách mà coi thường quá vậy ! Xin làm ơn nhớ giùm chuyện này: Nhẹ dạ, lười suy nghĩ, cuồng tín đều là mẹ ruột của các tín ngưỡng mù quáng, những hệ thống chính trị ngu xuẩn tàn độc. Chính những người dân thiếu suy nghĩ đă dọn chỗ cho bạo chúa, độc tài về đày đọa họ. Hôm nay tôi c̣n ngờ rằng chính cách nghĩ của mấy bà già trầu mù chữ đă là một góp sức quan trọng cho số phận Việt Nam xưa giờ. Phật pháp nói chung, hay nói riêng giáo lư A Tỳ Đàm chẳng hạn, hoàn toàn có thể dung nạp được mọi tŕnh độ. V́ vậy không ǵ thảm bằng việc học đạo theo cách thuộc ḷng trả bài rồi đem giới thiệu cho người khác. Đối với một người dạy đạo thiếu Phật duyên và Phật chất th́ bằng cấp học vị hay uy tín đối với quần chúng đôi khi chỉ là khối thuốc nổ tăng mức sát thương mà thôi. Phật pháp qua cách hiểu nông nổi rất dễ bị xem là ngô nghê buồn cười. Thầy tṛ khi đó giống hệt đám trẻ lấy ngọc quư đem chơi đánh đáo hay tṛ ô quan. Tinh hoa tuệ giác của một đức Phật đâu phải tầm thường đến thế. Nghĩ mà đau ḷng lắm vậy ! Thiền Quán hay Tứ Niệm Xứ là con đường duy nhất dẫn đến giải thoát. Toàn bộ kinh điển chỉ có một lư tưởng duy nhất là xác định nhận thức này. Phật giáo Miến Điện tô đậm nhận thức đó bằng việc dạy và tu Tứ Niệm Xứ. Pháp môn này không phải là đặc sản của riêng họ như cách nói của một phóng viên Tây Phương: Các xứ khác có máy móc hay nông lâm thuỷ khoáng sản để xuất cảng, Miến Điện có thêm pháp môn Tứ Niệm Xứ để đưa ra thế giới bên ngoài. Người đến Miến Điện tu thiền Quán không giống như kẻ đến Ấn Độ để học Yoga hay qua Tàu học khí công. Ta sang Myanmar để t́m một bối cảnh thích hợp, như ra bờ biển để chạy bộ vậy. Và không ǵ thảm hơn một người qua đây chỉ v́ phong trào: Đi cho sang, cho thỏa ṭ ṃ, cho giống người ta. Ở đâu cũng vậy, tu Quán là để thấy ḿnh là ǵ và đang ra sao. Đủ duyên th́ thành thánh, kém duyên một chút th́ cũng được an lạc hiện tiền. Ta khổ v́ nhiều hiểu lầm quá, về ḿnh và về người. Tu thiền là để hiểu đúng hơn, về ta và về đời. Chuyện đă hết đâu. Giáo lư chưa thông, ngôn ngữ bất đồng, người ngoại quốc đến thiền viện Miến Điện phải lệ thuộc người phiên dịch để tương thông với thiền sư. May gặp người dịch có tŕnh độ Phật học th́ OK, xui mà gặp tay ngang th́ cứ như muốn mua mít chín mà nhờ cậy người nghẹt mũi. Vậy mà nghe đâu có khối người sau một hai khóa tu thiền Quán ngắn hạn ở Miến Điện trở về đă mặc nhiên trở thành những hành giả có cầu chứng ( marque deposee/ trade mark). Thiên hạ thích th́ cứ, nhưng bản thân thiền sinh có lẽ nên quên đi. Nếu không th́ c̣n ǵ thảm hơn !
Toại Khanh
|