Kỷ vật
nào
cho em
Toại
Khanh
Tôi không nhớ đă đọc ở đâu câu nói này: Nếu không có ǵ quư giá để lại cho
đời, th́ ít nhất cũng đừng để lại một điều ǵ tệ hại. Khoảng trống đó cũng
có thể gọi là một thứ di sản không tệ. Tôi nhớ đến câu nói đó, chỉ v́ chiều
nay đọc thấy trên Internet một tin nhỏ mà thú vị: Các nhà khoa học Anh quốc
vừa phát minh một kiểu ḷ hỏa táng, được đặt tên Resomator, không khói,
không tạo ra bất cứ khí độc nào có hại cho môi trường thiên nhiên và sức
khỏe con người. Vậy là kể từ bây giờ, với kiểu ḷ hỏa táng đó, ít nhất thiên
hạ sau khi nhắm mắt cũng không bắt bầu khí quyển này gánh thêm một chút của
nợ nào như xưa giờ nữa.
Nhưng đó chỉ là cho phần xác. C̣n cái khoản phần hồn nữa chứ. Giá người ta
có thể chế tạo thêm một kiểu ḷ tương tự cho những lầm lỗi của chúng sinh
th́ hay biết mấy. Một chính khách điên rồ sau khi xuôi tay sẽ vĩnh viễn biến
mất cùng với cái học thuyết chính trị bậy bạ của ḿnh. Một giáo chủ tà phái
sẽ đem theo vào ḷng đất những rao giảng lầm lỗi của ḿnh. Và bất cứ một ư
tưởng độc hại nào trên đời này cũng đều đi theo kẻ đă khai sinh nó mà ch́m
vào hư vô. Với kiểu ḷ hỏa táng đó, lịch sử thế giới sẽ không nhuốm máu lệ
như bây giờ. Chúng ta đang rất cần đến một kiểu ḷ hỏa táng không khói cho
những lỗi lầm của nhân loại.
Ai dám bảo ḿnh bé mọn không đủ sức để lại một ảnh hưởng nào cho nhân thế,
rồi th́ muốn làm ǵ cũng được? Trong Giáo Lư Duyên Khởi của Phật giáo, không
một thứ ǵ trên đời này là bé nhỏ đến mức không thể tạo ra những tác động.
Anh vô danh, nhưng chuyện anh làm, điều anh nói, đề tài anh suy tư…
hoàn toàn có thể để lại một hậu quả khôn lường cho thế giới. Có biết bao trẻ
vị thành niên sa đoạ, bạo lực và tự tử chỉ v́ nghe thấy ai đó nhắc đến những
chuyện ấy. Và kẻ khơi mào cho những thảm cảnh ấy thường khi chỉ là một người
chẳng tiếng tăm.
Một tuổi trẻ vô tâm tung tăng cơi t́nh trường và để lại một cuộc t́nh buồn
cho ai đó. Một tay gian thương chỉ nghĩ đến túi tiền của ḿnh rồi thương vụ
tội lỗi nào cũng làm. Một nguyên thủ quốc gia coi trọng chuyện nhà hơn
chuyện nước. Một cá nhân ích kỷ chỉ nghĩ đến tự ái bản thân mà quên mất đại
cuộc thiên hạ… Toàn bộ bọn họ đều để lại cho nhân gian những di sản buồn,
những dấu vết không nên có sau ngày ḿnh đi. Ta có thể không tin chuyện tái
sinh luân hồi, nhưng ít ǵ cũng có thể hiểu được cái lẽ đời cụ thể này: Nếu
tiền nhân ngày xưa đă sống bạt mạng chẳng kể ǵ đám hậu tấn th́ thế giới hôm
nay, có ta trong đó, đă ra sao rồi?
Tôi là một tu sĩ Phật giáo, nhưng ngoài Tam Bảo và những thiện hữu tri thức
đồng đạo, tôi c̣n mang ơn biết bao người thiên hạ vô thần hay ngoại giáo,
cho dù họ chưa bao giờ biết đến tôi. Tôi học họ những câu nói, những cách
sống, cách nghĩ. Tôi mắc nợ họ, v́ đó là những di sản mà tôi ngẫu nhiên thừa
kế ngon lành.
Người ta nói một chiếc lá ĺa cành không hẳn là đă chấm hết. Nó có thể mục
nát và thành đất để nuôi dưỡng những mầm sống khác. Cả cái gọi là mây nước
mù sương trên hành tinh này cũng đều là từng cuộc tuần hoàn của những di sản,
những kỷ vật, những thứ đời trước để lại và những thừa tiếp của đời sau.
Cũng như chuyện tụi ḿnh vậy đó. Em đi rồi, nhưng kỷ niệm về chuyện ḿnh
ngày đó sẽ măi hoài theo tôi suốt kiếp. Đó cũng là thứ gia tài em để lại cho
tôi. Ngày mai rồi cũng đến lượt tôi lên đường, và phía sau cuộc đời ḿnh,
tôi có biết ḿnh đă để lại ǵ cho người khác: Một câu nói làm ai đó tổn
thương, một ư tưởng xây dựng t́nh người, một nụ cười cho kẻ nhớ lại hay giọt
nước mắt cho người nhắc tới? Tất thảy đều là những di sản, những ǵ ta gửi
lại trần gian này, nơi ḿnh đă một lần đi qua…
Ta có nhiều cách nói về những kiểu sống đời. Một trong số đó là khả năng
truyền thừa xứng đáng những giá trị: Nhận cái xứng đáng và để lại những cái
xứng đáng. Nếu chẳng làm nổi chuyện đó, th́ thôi, xin cứ ra đi như một cơn
gió lành. Đời sẽ chẳng phải phiền ḷng thu dọn bất cứ rác rưởi nào sau lưng
ta. Kẻ sống được vậy ít ǵ cũng đáng được gọi là đệ nhị hiền giả.
Mong thay!
Toại
Khanh