|
10. Dutiyapamādādivaggo
|
10. Dutiyapamādādivaggavaṇṇanā
|
X. Phẩm Phi Pháp (1)
|
|
|
|
1-32.
|
|
98.
‘‘Ajjhattikaṃ , bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, pamādo. Pamādo, bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti.
Paṭhamaṃ.
|
98. Dasame
ajjhattikanti
niyakajjhattavasena ajjhattikaṃ. Aṅganti
kāraṇaṃ. Iti karitvāti evaṃ katvā. Idaṃ vuttaṃ
hoti – bhikkhave, ajjhattaṃ paccattaṃ attano santāne samuṭṭhitaṃ
kāraṇanti katvā na aññaṃ ekaṃ kāraṇampi samanupassāmīti.
|
1. - Đứng về phương diện nội phần, này
các Tỷ-kheo, Ta không thấy một phần nào khác đưa đến bất lợi lớn như
vậy, này các Tỷ-kheo, như phóng dật. Phóng dật, này các Tỷ-kheo, đưa đến
bất lợi lớn.
|
|
99.
‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi
yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, appamādo.
Appamādo , bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. Dutiyaṃ.
|
|
2. Đứng về phương diện nội phần, này
các Tỷ-kheo, Ta không thấy một phần nào khác đưa đến lợi ích lớn như
vậy, này các Tỷ-kheo, như không phóng dật, này các Tỷ-kheo. Không phóng
dật, này các Tỷ-kheo, đưa đến lợi ích lớn.
|
|
100.
‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi
yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, kosajjaṃ.
Kosajjaṃ, bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. Tatiyaṃ.
|
|
3. (Như số 1 ở trên, chỉ thay vào
"biếng nhác")...
|
|
101.
‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi
yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, vīriyārambho.
Vīriyārambho, bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. Catutthaṃ.
|
|
4. (Như số 2 ở trên, chỉ thay vào
"tinh cần tinh tấn")...
|
|
102-109.
‘‘Ajjhattikaṃ , bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, mahicchatā…pe… appicchatā…
asantuṭṭhitā… santuṭṭhitā… ayonisomanasikāro… yonisomanasikāro…
asampajaññaṃ… sampajaññaṃ… dvādasamaṃ.
|
|
5-12 (Như trên, tuần tự thay vào "dục
lớn, ít dục, không biết đủ, biết đủ, không như lư tác ư, như lư tác ư,
không tỉnh giác, tỉnh giác")...
|
|
110.
‘‘Bāhiraṃ , bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi
yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, pāpamittatā.
Pāpamittatā, bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. Terasamaṃ.
|
110-114.Bāhiranti
ajjhattasantānato bahi bhavaṃ.
Saddhammassāti suddhammassa, sāsanassāti attho.
Sammosāyāti vināsāya. Antaradhānāyāti
apaññāṇatthāya.
|
13. Đứng về phương diện ngoại phần,
này các Tỷ-kheo, Ta không thấy một phần nào khác đưa đến bất lợi lớn như
vậy, này các Tỷ-kheo, như làm bạn với ác. Làm bạn với ác, này các
Tỷ-kheo, đưa đến bất lợi lớn.
|
|
111.
‘‘Bāhiraṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ
evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, kalyāṇamittatā.
Kalyāṇamittatā, bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. Cuddasamaṃ.
|
14. Đứng về phương diện ngoại phần,
này các Tỷ-kheo, Ta không thấy một phần nào khác đưa đến lợi ích lớn như
vậy, này các Tỷ-kheo, như làm bạn với thiện. Làm bạn với thiện, này các
Tỷ-kheo, đưa đến lợi ích lớn.
|
|
112.
‘‘Ajjhattikaṃ , bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ
ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, anuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ.
Anuyogo, bhikkhave, akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ
mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. Pannarasamaṃ.
|
15. Đứng về phương diện nội phần, này
các Tỷ-kheo, Ta không thấy một phần nào khác đưa đến bất lợi lớn như
vậy, này các Tỷ-kheo, như hệ lụy với pháp bất thiện, không hệ lụy với
pháp thiện. Hệ lụy với pháp bất thiện, không hệ lụy với pháp thiện, này
các Tỷ-kheo, đưa đến bất lợi lớn.
|
|
113.
‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi
yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, anuyogo
kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ. Anuyogo, bhikkhave,
kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ mahato atthāya
saṃvattatī’’ti. Soḷasamaṃ.
|
16. Đứng về phương diện nội phần, này
các Tỷ-kheo, Ta không thấy một phần nào khác đưa đến lợi ích lớn như
vậy, này các Tỷ-kheo, như hệ lụy với các pháp thiện, không hệ lụy với
các pháp bất thiện. Hệ lụy với pháp thiện, không hệ lụy với pháp bất
thiện, này các Tỷ-kheo, đưa đến lợi ích lớn.
|
|
114.
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ
saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
pamādo. Pamādo, bhikkhave, saddhammassa sammosāya antaradhānāya
saṃvattatī’’ti. Sattarasamaṃ.
|
17. Ta không thấy một pháp nào khác,
này các Tỷ-kheo, khiến diệu pháp bị lu mờ, biến mất như vậy, này các
Tỷ-kheo, như phóng dật. Phóng dật, này các Tỷ-kheo, đưa đến diệu pháp bị
lu mờ và biến mất.
|
|
115.
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ
saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, appamādo. Appamādo , bhikkhave, saddhammassa ṭhitiyā
asammosāya anantaradhānāya saṃvattatī’’ti. Aṭṭhārasamaṃ.
|
115.Ṭhitiyāti
ciraṭṭhitatthaṃ. Asammosāya anantaradhānāyāti
vuttapaṭipakkhanayeneva veditabbaṃ. Sesamettha catukkoṭike
vuttanayameva.
|
18. Ta không thấy một pháp nào khác,
này các Tỷ-kheo, khiến diệu pháp được an trú, không bị lu mờ, không bị
biến mất như vậy, này các Tỷ-kheo, như không phóng dật. Không phóng dật,
này các Tỷ-kheo, đưa đến diệu pháp được an trú, không bị lu mờ, không bị
biến mất.
|
|
116.
‘‘Nāhaṃ , bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ
saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati
yathayidaṃ, bhikkhave, kosajjaṃ. Kosajjaṃ, bhikkhave, saddhammassa
sammosāya antaradhānāya saṃvattatī’’ti. Ekūnavīsatimaṃ.
|
|
19. (Như số 17, chỉ thế vào "biếng
nhác")...
|
|
117.
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ
saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, vīriyārambho. Vīriyārambho, bhikkhave, saddhammassa ṭhitiyā
asammosāya anantaradhānāya saṃvattatī’’ti. Vīsatimaṃ.
|
|
20. (Như số 18, chỉ thế vào "tinh cần
tinh tấn")...
|
|
118-128.
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ
saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
mahicchatā…pe… appicchatā… asantuṭṭhitā… santuṭṭhitā… ayonisomanasikāro…
yonisomanasikāro… asampajaññaṃ… sampajaññaṃ …
pāpamittatā… kalyāṇamittatā… anuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo
kusalānaṃ dhammānaṃ. Anuyogo, bhikkhave, akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo
kusalānaṃ dhammānaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattatī’’ti.
Ekattiṃsatimaṃ.
|
|
21-32 (Như trên, chỉ
tuần tự thế vào các pháp như sau: "dục lớn, dục ít, không biết vừa đủ,
biết vừa đủ, không như lư tác ư, như lư tác ư, không tỉnh giác, tỉnh
giác, làm bạn với ác, làm bạn với thiện, hệ lụy với pháp bất thiện,
không hệ lụy với pháp thiện, hệ lụy với pháp thiện, không hệ lụy với
pháp bất thiện").
|
|
129.
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ
saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, anuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ.
Anuyogo, bhikkhave, kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ
saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattatī’’ti.
Catukkoṭikaṃ niṭṭhitaṃ. Bāttiṃsatimaṃ.
|
|
|
|
|
Phẩm Phi Pháp (2)
33-42 Phi Pháp
|
|
130.
‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū adhammaṃ dhammoti dīpenti te, bhikkhave,
bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno janassa
anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ . Bahuñca te, bhikkhave,
bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ [tepimaṃ (sī.)]
saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti. Tettiṃsatimaṃ.
|
130. Ito paresu
adhammaṃ dhammoti dīpentītiādīsu
suttantapariyāyena tāva dasa kusalakammapathā dhammo, dasa
akusalakammapathā adhammo. Tathā cattāro satipaṭṭhānā cattāro
sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta
bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggoti sattatiṃsa bodhipakkhiyadhammā dhammo
nāma; tayo satipaṭṭhānā tayo sammappadhānā tayo
iddhipādā cha indriyāni cha balāni aṭṭha bojjhaṅgā navaṅgiko maggoti ca
cattāro upādānā pañca nīvaraṇāni satta anusayā aṭṭha micchattāni ca ayaṃ
adhammo.
Tattha yaṃkiñci ekaṃ
adhammakoṭṭhāsaṃ gahetvā ‘‘imaṃ adhammaṃ dhammoti karissāma, evaṃ
amhākaṃ ācariyakulaṃ niyyānikaṃ bhavissati, mayaṃ ca loke pākaṭā
bhavissāmā’’ti taṃ adhammaṃ ‘‘dhammo aya’’nti kathayantā
adhammaṃ dhammoti dīpenti nāma. Tatheva
dhammakoṭṭhāsesu ekaṃ gahetvā ‘‘ayaṃ adhammo’’ti kathentā
dhammaṃ adhammoti dīpenti nāma.
Vinayapariyāyena pana bhūtena vatthunā codetvā sāretvā yathāpaṭiññāya
kattabbaṃ kammaṃ dhammo nāma, abhūtena vatthunā acodetvā asāretvā
apaṭiññāya kattabbaṃ kammaṃ adhammo nāma.
Suttantapariyāyena
rāgavinayo dosavinayo mohavinayo saṃvaro pahānaṃ
paṭisaṅkhāti ayaṃ vinayo nāma, rāgādīnaṃ
avinayo asaṃvaro appahānaṃ apaṭisaṅkhāti ayaṃ
avinayo nāma. Vinayapariyāyena vatthusampatti,
ñattisampatti, anussāvanasampatti, sīmāsampatti, parisasampattīti ayaṃ
vinayo nāma. Vatthuvipatti, ñattivipatti, anussāvanavipatti, sīmāvipatti
parisavipattīti ayaṃ avinayo nāma.
Suttantapariyāyena
cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā…pe… ariyo aṭṭhaṅgiko maggoti
idaṃ bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena; tayo
satipaṭṭhānā tayo sammappadhānā tayo iddhipādā cha indriyāni cha balāni
aṭṭha bojjhaṅgā navaṅgiko maggoti idaṃ abhāsitaṃ
alapitaṃ tathāgatena. Vinayapariyāyena cattāro pārājikā terasa
saṅghādisesā dve aniyatā tiṃsa nissaggiyā pācittiyāti idaṃ bhāsitaṃ
lapitaṃ tathāgatena; tayo pārājikā cuddasa saṅghādisesā tayo aniyatā
ekatiṃsa nissaggiyā pācittiyāti idaṃ abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena.
Suttantapariyāyena
devasikaṃ phalasamāpattisamāpajjanaṃ mahākaruṇāsamāpattisamāpajjanaṃ
buddhacakkhunā lokavolokanaṃ aṭṭhuppattivasena suttantadesanā
jātakakathāti idaṃ āciṇṇaṃ, na devasikaṃ
phalasamāpattisamāpajjanaṃ…pe… na jātakakathāti idaṃ
anāciṇṇaṃ. Vinayapariyāyena nimantitassa
vassāvāsaṃ vasitvā apaloketvā cārikāpakkamanaṃ pavāretvā
cārikāpakkamanaṃ, āgantukehi saddhiṃ paṭhamaṃ paṭisanthārakaraṇanti idaṃ
āciṇṇaṃ, tasseva āciṇṇassa akaraṇaṃ anāciṇṇaṃ nāma.
Suttantapariyāyena
cattāro satipaṭṭhānā…pe… aṭṭhaṅgiko maggoti idaṃ
paññattaṃ nāma; tayo satipaṭṭhānā…pe… navaṅgiko maggoti idaṃ
apaññattaṃ nāma. Vinayapariyāyena cattāro
pārājikā…pe… tiṃsanissaggiyā pācittiyāti idaṃ paññattaṃ nāma; tayo
pārājikā…pe… ekatiṃsa nissaggiyā pācittiyāti idaṃ apaññattaṃ nāma.
Yaṃ
panetaṃ sabbasuttānaṃ pariyosāne tecimaṃ
saddhammaṃ antaradhāpentīti vuttaṃ, tattha
pañca antaradhānāni nāma adhigamaantaradhānaṃ,
paṭipattiantaradhānaṃ, pariyattiantaradhānaṃ, liṅgaantaradhānaṃ,
dhātuantaradhānanti . Tattha
adhigamoti cattāro maggā, cattāri phalāni, catasso paṭisambhidā,
tisso vijjā, cha abhiññāti. So parihāyamāno paṭisambhidāto paṭṭhāya
parihāyati. Buddhānaṃ hi parinibbānato vassasahassameva paṭisambhidā
nibbattetuṃ sakkonti, tato paraṃ cha abhiññā, tato tāpi nibbattetuṃ
asakkontā tisso vijjā nibbattenti. Gacchante gacchante kāle tāpi
nibbattetuṃ asakkontā sukkhavipassakā honti. Eteneva upāyena anāgāmino
sakadāgāmino sotāpannāti. Tesu dharantesu adhigamo anantarahito nāma na
hoti. Pacchimakassa pana sotāpannassa jīvitakkhayena adhigamo antarahito
nāma hoti. Idaṃ adhigamaantaradhānaṃ nāma.
Paṭipattiantaradhānaṃ
nāma jhānavipassanāmaggaphalāni nibbattetuṃ asakkontā
catupārisuddhisīlamattaṃ rakkhanti. Gacchante gacchante kāle ‘‘sīlaṃ
paripuṇṇaṃ katvā rakkhāma, padhānañca anuyuñjāma, na ca maggaṃ vā phalaṃ
vā sacchikātuṃ sakkoma, natthi idāni ariyadhammapaṭivedho’’ti vosānaṃ
āpajjitvā kosajjabahulā aññamaññaṃ na codenti na sārenti akukkuccakā
honti, tato paṭṭhāya khuddānukhuddakāni maddanti. Gacchante gacchante
kāle pācittiyathullaccayāni āpajjanti, tato garukāpattiṃ.
Pārājikamattameva tiṭṭhati. Cattāri pārājikāni rakkhantānaṃ bhikkhūnaṃ
satepi sahassepi dharamāne paṭipatti anantarahitā nāma na hoti.
Pacchimakassa pana bhikkhuno sīlabhedena
vā jīvitakkhayena vā antarahitā hotīti idaṃ
paṭipattiantaradhānaṃ nāma.
Pariyattīti tepiṭakaṃ
buddhavacanaṃ sāṭṭhakathā pāḷi. Yāva sā tiṭṭhati, tāva pariyatti
paripuṇṇā nāma hoti. Gacchante gacchante kāle rājayuvarājāno adhammikā
honti, tesu adhammikesu rājāmaccādayo adhammikā honti, tato
raṭṭhajanapadavāsinoti. Etesaṃ adhammikatāya devo na sammā vassati, tato
sassāni na sampajjanti. Tesu asampajjantesu paccayadāyakā
bhikkhusaṅghassa paccaye dātuṃ na sakkonti, bhikkhū paccayehi kilamantā
antevāsike saṅgahetuṃ na sakkonti. Gacchante gacchante kāle pariyatti
parihāyati, atthavasena dhāretuṃ na sakkonti, pāḷivaseneva dhārenti.
Tato gacchante gacchante kāle pāḷimpi sakalaṃ dhāretuṃ na sakkonti,
paṭhamaṃ abhidhammapiṭakaṃ parihāyati. Parihāyamānaṃ matthakato paṭṭhāya
parihāyati . Paṭhamameva hi paṭṭhānamahāpakaraṇaṃ
parihāyati, tasmiṃ parihīne yamakaṃ, kathāvatthu, puggalapaññatti,
dhātukathā, vibhaṅgo, dhammasaṅgahoti.
Evaṃ abhidhammapiṭake
parihīne matthakato paṭṭhāya suttantapiṭakaṃ parihāyati. Paṭhamañhi
aṅguttaranikāyo parihāyati, tasmimpi paṭhamaṃ ekādasakanipāto, tato
dasakanipāto…pe… tato ekakanipātoti. Evaṃ aṅguttare parihīne matthakato
paṭṭhāya saṃyuttanikāyo parihāyati. Paṭhamaṃ hi mahāvaggo parihāyati,
tato saḷāyatanavaggo, khandhavaggo, nidānavaggo, sagāthāvaggoti. Evaṃ
saṃyuttanikāye parihīne matthakato paṭṭhāya majjhimanikāyo parihāyati.
Paṭhamaṃ hi uparipaṇṇāsako parihāyati, tato majjhimapaṇṇāsako, tato
mūlapaṇṇāsakoti. Evaṃ majjhimanikāye parihīne matthakato paṭṭhāya
dīghanikāyo parihāyati. Paṭhamañhi pāthikavaggo
parihāyati, tato mahāvaggo, tato sīlakkhandhavaggoti. Evaṃ dīghanikāye
parihīne suttantapiṭakaṃ parihīnaṃ nāma hoti. Vinayapiṭakena saddhiṃ
jātakameva dhārenti. Vinayapiṭakaṃ lajjinova dhārenti, lābhakāmā pana
‘‘suttante kathitepi sallakkhentā natthī’’ti jātakameva dhārenti.
Gacchante gacchante kāle jātakampi dhāretuṃ na
sakkonti. Atha tesaṃ paṭhamaṃ vessantarajātakaṃ parihāyati, tato
paṭilomakkamena puṇṇakajātakaṃ, mahānāradajātakanti pariyosāne
apaṇṇakajātakaṃ parihāyati. Evaṃ jātake parihīne vinayapiṭakameva
dhārenti.
Gacchante gacchante
kāle vinayapiṭakampi matthakato paṭṭhāya parihāyati. Paṭhamañhi parivāro
parihāyati, tato khandhako, bhikkhunīvibhaṅgo, mahāvibhaṅgoti anukkamena
uposathakkhandhakamattameva dhārenti. Tadāpi pariyatti antarahitā na
hoti. Yāva pana manussesu cātuppadikagāthāpi pavattati, tāva pariyatti
anantarahitāva hoti. Yadā saddho pasanno rājā hatthikkhandhe
suvaṇṇacaṅkoṭakamhi sahassatthavikaṃ ṭhapāpetvā ‘‘buddhehi kathitaṃ
cātuppadikagāthaṃ jānanto imaṃ sahassaṃ gaṇhatū’’ti nagare bheriṃ
carāpetvā gaṇhanakaṃ alabhitvā ‘‘ekavāraṃ carāpite nāma suṇantāpi honti
assuṇantāpī’’ti yāvatatiyaṃ carāpetvā gaṇhanakaṃ alabhitvā rājapurisā
taṃ sahassatthavikaṃ puna rājakulaṃ pavesenti, tadā pariyatti antarahitā
nāma hoti. Idaṃ pariyattiantaradhānaṃ nāma.
Gacchante
gacchante kāle cīvaraggahaṇaṃ pattaggahaṇaṃ
sammiñjanapasāraṇaṃ ālokitavilokitaṃ na pāsādikaṃ
hoti. Nigaṇṭhasamaṇā viya alābupattaṃ bhikkhū pattaṃ aggabāhāya
pakkhipitvā ādāya vicaranti, ettāvatāpi liṅgaṃ anantarahitameva hoti.
Gacchante gacchante pana kāle aggabāhato otāretvā hatthena vā sikkāya vā
olambitvā vicaranti, cīvarampi rajanasāruppaṃ akatvā oṭṭhaṭṭhivaṇṇaṃ
katvā vicaranti. Gacchante gacchante kāle rajanampi na hoti
dasacchindanampi ovaṭṭikavijjhanampi, kappamattaṃ katvā vaḷañjenti. Puna
ovaṭṭikaṃ vijjhitvā kappaṃ na karonti. Tato ubhayampi akatvā dasā chetvā
paribbājakā viya caranti. Gacchante gacchante kāle ‘‘ko iminā amhākaṃ
attho’’ti khuddakaṃ kāsāvakhaṇḍaṃ hatthe vā gīvāya vā bandhanti, kesesu
vā allīyāpenti, dārabharaṇaṃ vā karontā kasitvā vapitvā jīvikaṃ kappetvā
vicaranti. Tadā dakkhiṇaṃ dentā saṅghaṃ uddissa etesaṃ denti. Idaṃ
sandhāya bhagavatā vuttaṃ – ‘‘bhavissanti kho, panānanda,
anāgatamaddhānaṃ gotrabhuno kāsāvakaṇṭhā dussīlā pāpadhammā, tesu
dussīlesu saṅghaṃ uddissa dānaṃ dassanti, tadāpāhaṃ, ānanda, saṅghagataṃ
dakkhiṇaṃ asaṅkheyyaṃ appameyyaṃ vadāmī’’ti (ma.
ni. 3.380). Tato gacchante kāle nānāvidhāni kammāni karontā ‘‘papañco
esa, kiṃ iminā amhāka’’nti kāsāvakhaṇḍaṃ chinditvā araññe khipanti.
Etasmiṃ kāle liṅgaṃ antarahitaṃ nāma hoti. Kassapadasabalassa kira
kālato paṭṭhāya yonakānaṃ setavatthaṃ pārupitvā
caraṇaṃ cārittaṃ jātanti. Idaṃ liṅgaantaradhānaṃ
nāma.
Dhātuantaradhānaṃ pana
evaṃ veditabbaṃ – tīṇi parinibbānāni, kilesaparinibbānaṃ –
khandhaparinibbānaṃ, dhātuparinibbānanti. Tattha kilesaparinibbānaṃ
bodhipallaṅke ahosi, khandhaparinibbānaṃ kusinārāyaṃ, dhātuparinibbānaṃ
anāgate bhavissati. Kathaṃ? Tato tattha tattha sakkārasammānaṃ
alabhamānā dhātuyo buddhānaṃ adhiṭṭhānabalena
sakkārasammānalabhanakaṭṭhānaṃ gacchanti. Gacchante gacchante kāle
sabbaṭṭhānesu sakkārasammāno na hoti. Sāsanassa hi osakkanakāle imasmiṃ
tambapaṇṇidīpe sabbā dhātuyo sannipatitvā mahācetiyaṃ, tato nāgadīpe
rājāyatanacetiyaṃ, tato bodhipallaṅkaṃ gamissanti. Nāgabhavanatopi
devalokatopi brahmalokatopi dhātuyo mahābodhipallaṅkameva gamissanti.
Sāsapamattāpi dhātu antarā na nassissati. Sabbā dhātuyo mahābodhimaṇḍe
sannipatitvā buddharūpaṃ gahetvā bodhimaṇḍe pallaṅkena
nisinnabuddhasarīrasiriṃ dassenti. Dvattiṃsa mahāpurisalakkhaṇāni asīti
anubyañjanāni byāmappabhāti sabbaṃ paripuṇṇameva hoti. Tato
yamakapāṭihāriyadivase viya pāṭihāriyaṃ katvā
dassenti. Tadā manussabhūtasatto nāma tattha gato natthi,
dasasahassacakkavāḷe pana devatā sabbāva sannipatitvā ‘‘ajja dasabalo
parinibbāyati, itodāni paṭṭhāya andhakāraṃ bhavissatī’’ti paridevanti.
Atha dhātusarīrato tejo samuṭṭhāya taṃ sarīraṃ apaṇṇattikabhāvaṃ gameti.
Dhātusarīrato samuṭṭhitā jālā yāva brahmalokā uggacchissati,
sāsapamattāya sesāyapi dhātuyā sati ekajālāva bhavissati. Dhātūsu
pariyādānaṃ gatāsu pacchijjissati. Evaṃ mahantaṃ ānubhāvaṃ dassetvā
dhātuyo antaradhāyanti. Tadā sannipatitā
devasaṅghā buddhānaṃ parinibbutadivase viya dibbagandhamālātūriyādīhi
sakkāraṃ katvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā vanditvā ‘‘anāgate
uppajjanakaṃ buddhaṃ passituṃ labhissāma bhagavā’’ti vatvā
sakasakaṭṭhānameva gacchanti. Idaṃ dhātuantaradhānaṃ
nāma.
Imassa pañcavidhassa
antaradhānassa pariyattiantaradhānameva mūlaṃ.
Pariyattiyā hi antarahitāya paṭipatti antaradhāyati, pariyattiyā ṭhitāya
paṭipatti patiṭṭhāti. Teneva imasmiṃ dīpe caṇḍālatissamahābhaye sakko
devarājā mahāuḷumpaṃ māpetvā bhikkhūnaṃ ārocāpesi ‘‘mahantaṃ bhayaṃ
bhavissati, na sammā devo vassissati, bhikkhū paccayehi kilamantā
pariyattiṃ sandhāretuṃ na sakkhissanti, paratīraṃ gantvā ayyehi jīvitaṃ
rakkhituṃ vaṭṭati. Imaṃ mahāuḷumpaṃ āruyha gacchatha, bhante. Yesaṃ
ettha nisajjaṭṭhānaṃ nappahoti, te kaṭṭhakhaṇḍepi uraṃ ṭhapetvā
gacchantu, sabbesampi bhayaṃ na bhavissatī’’ti. Tadā samuddatīraṃ patvā
saṭṭhi bhikkhū katikaṃ katvā ‘‘amhākaṃ ettha gamanakiccaṃ natthi, mayaṃ
idheva hutvā tepiṭakaṃ rakkhissāmā’’ti tato nivattitvā
dakkhiṇamalayajanapadaṃ gantvā kandamūlapaṇṇehi jīvikaṃ kappentā
vasiṃsu. Kāye vahante nisīditvā sajjhāyaṃ karonti, avahante vālikaṃ
ussāretvā parivāretvā sīsāni ekaṭṭhāne katvā pariyattiṃ sammasanti.
Iminā niyāmena dvādasa saṃvaccharāni sāṭṭhakathaṃ tepiṭakaṃ paripuṇṇaṃ
katvā dhārayiṃsu.
Bhaye vūpasante
sattasatā bhikkhū attano gataṭṭhāne sāṭṭhakathe tepiṭake ekakkharampi
ekabyañjanampi anāsetvā imameva dīpamāgamma kallagāmajanapade
maṇḍalārāmavihāraṃ pavisiṃsu. Therānaṃ āgamanappavattiṃ sutvā imasmiṃ
dīpe ohīnā saṭṭhi bhikkhū ‘‘there passissāmā’’ti gantvā therehi saddhiṃ
tepiṭakaṃ sodhentā ekakkharampi ekabyañjanampi asamentaṃ nāma na
passiṃsu. Tasmiṃ ṭhāne therānaṃ ayaṃ kathā udapādi ‘‘pariyatti nu kho
sāsanassa mūlaṃ , udāhu paṭipattī’’ti.
Paṃsukūlikattherā ‘‘paṭipattimūla’’nti āhaṃsu, dhammakathikā
‘‘pariyattī’’ti . Atha ne therā ‘‘tumhākaṃ
dvinnampi janānaṃ vacanamatteneva na karoma, jinabhāsitaṃ suttaṃ
āharathā’’ti āhaṃsu. Suttaṃ āharituṃ na bhāroti ‘‘ime ca, subhadda
, bhikkhū sammā vihareyyuṃ, asuñño loko arahantehi
assāti (dī. ni. 2.214). Paṭipattimūlakaṃ, mahārāja, satthusāsanaṃ
paṭipattisārakaṃ. Paṭipattiyā dharantāya tiṭṭhatī’’ti (mi. pa. 4.1.7)
suttaṃ āhariṃsu. Imaṃ suttaṃ sutvā dhammakathikā attano
vādaṭhapanatthāya imaṃ suttaṃ āhariṃsu –
‘‘Yāva tiṭṭhanti
suttantā, vinayo yāva dippati;
Tāva dakkhanti ālokaṃ,
sūriye abbhuṭṭhite yathā.
‘‘Suttantesu asantesu,
pamuṭṭhe vinayamhi ca;
Tamo bhavissati loke,
sūriye atthaṅgate yathā.
‘‘Suttante rakkhite
sante, paṭipatti hoti rakkhitā;
Paṭipattiyaṃ ṭhito
dhīro, yogakkhemā na dhaṃsatī’’ti.
Imasmiṃ sutte āhaṭe
paṃsukūlikattherā tuṇhī ahesuṃ, dhammakathikattherānaṃyeva vacanaṃ
purato ahosi. Yathā hi gavasatassa vā gavasahassassa vā antare
paveṇipālikāya dhenuyā asati so vaṃso sā paveṇi na ghaṭīyati, evamevaṃ
āraddhavipassakānaṃ bhikkhūnaṃ satepi sahassepi saṃvijjamāne pariyattiyā
asati ariyamaggapaṭivedho nāma na hoti. Yathā ca nidhikumbhiyā
jānanatthāya pāsāṇapiṭṭhe akkharesu ṭhapitesu yāva akkharāni dharanti,
tāva nidhikumbhi naṭṭhā nāma na hoti. Evamevaṃ pariyattiyā dharamānāya
sāsanaṃ antarahitaṃ nāma na hotīti.
Dutiyapamādādivaggavaṇṇanā.
|
33. - Những Tỷ-kheo nào, này các
Tỷ-kheo, nêu rơ phi pháp là pháp, sở hành của những vị ấy, này các
Tỷ-kheo, đem lại bất hạnh cho đa số, bất lạc cho đa số, bất lợi cho đa
số, đưa đến bất hạnh, đau khổ cho chư Thiên và loài Người. Và hơn nữa,
này các Tỷ-kheo, những Tỷ-kheo ấy tạo điều vô phước, và khiến cho diệu
pháp biến mất.
|
|
131.
‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū dhammaṃ adhammoti dīpenti te, bhikkhave,
bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno janassa
anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave,
bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti.
Catuttiṃsatimaṃ.
|
|
34. Những Tỷ-kheo nào, này các
Tỷ-kheo, nêu rơ pháp là phi pháp, sở hành của những vị ấy, này các
Tỷ-kheo, đem lại bất hạnh cho đa số, bất lạc cho đa số, bất lợi cho đa
số, đưa đến bất hạnh, đau khổ cho chư Thiên và loài Người. Và hơn nữa,
này các Tỷ-kheo, những Tỷ-kheo ấy tạo điều vô phước, và khiến cho diệu
pháp biến mất.
|
|
132-139. ‘‘Ye te,
bhikkhave, bhikkhū avinayaṃ vinayoti dīpenti…pe…
vinayaṃ avinayoti dīpenti…pe… abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ
lapitaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe… bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ
alapitaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe… anāciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ
tathāgatenāti dīpenti…pe… āciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti
dīpenti…pe… apaññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe…
paññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpenti te, bhikkhave,
bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno janassa
anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave,
bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti.
Dvācattālīsatimaṃ.
Dutiyapamādādivaggo
dasamo.
|
|
35-42. Những Tỷ-kheo nào, này các
Tỷ-kheo, nêu rơ phi luật là luật,... nêu rơ luật là phi luật,... Như Lai
không nói lên, tuyên bố là Như Lai có nói lên, không tuyên bố là Như Lai
không nói lên, ... Như Lai có nói lên, tuyên bố là Như Lai không nói
lên, không tuyên bố là Như Lai có nói lên, ... Như Lai không thực hành,
tuyên bố là Như Lai có thực hành,... Như Lai thực hành, tuyên bố là Như
Lai không thực hành,... Như Lai không chế đặt, tuyên bố là Như Lai có
chế đặt... Như Lai có chế đặt, tuyên bố là Như Lai không chế đặt... Sở
hành của những vị ấy, này các Tỷ-kheo, đem lại bất hạnh cho đa số, bất
lạc cho đa số, bất lợi cho đa số, đưa đến bất hạnh đau khổ cho chư Thiên
và loài Người. Và hơn nữa, này các Tỷ-kheo, những Tỷ-kheo ấy tạo điều vô
phước, và khiến cho diệu pháp biến mất.
|
